Co Cię nakręca do działania, do podążania na przód? Co sprawia, że chce Ci się każdego ranka wstać z łóżka? Wg. psychologa Edgara Schein`a każdy z nas ma tzw. „kotwice” – kluczowe wartości, które wpływają na naszą motywację.
Kotwice Scheina:
Profesjonalizm – „Chcę być ekspertem w tym, co robię”.
Jeśli ta kotwica jest dla Ciebie dominująca, oznacza to , że prawdopodobnie ciągle podnosisz swoje kwalifikacje w konkretnej dziedzinie. Raczej nie jesteś zainteresowany stanowiskiem kierowniczym ale eksperckim, awansem poziomym, docenieniem za swoje umiejętności.
Co Cię może frustrować w pracy?
– niski poziom wykonywanych obowiązków,
– praca zrobiona byle jak
– brak możliwości uczenia się i rozwijania
– brak wzorców, jeśli nie masz się od kogo uczyć
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– stały dostęp do wiedzy, ciągły rozwój
– posiadanie mentora
– naśladowanie najlepszych w ich pracy
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– perfekcjonizm
– nadmierne wymagania w stosunku do innych, dla których „to tylko praca”
– postrzeganie Ciebie jako wszystkowiedzącego i oczekiwanie pomocy na rzecz innych
– wykonywanie wszystkiego (za wszystkich)
Przywództwo – „Lubię kierować i mieć wpływ na ludzi”.
Jeśli ta kotwica jest dla Ciebie dominująca, oznacza to, że prawdopodobnie skupiasz się na zdobywaniu doświadczeń w zarządzaniu ludźmi. Lubisz zwiększać swoją odpowiedzialność i poczucie wpływu na rzeczywistość. Czasem gasisz pożary i uspokajasz innych, podejmując istotne decyzje.
Co Cię może frustrować w pracy?
– brak wpływu na rzeczywistość
– brak widocznych efektów swojej pracy i docenienia
– ludzie, którzy nie umieją podjąć decyzji
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– ucz się od liderów, których podziwiasz
– pomyśl jakim liderem, chciałbyś być i co musisz zrobić, żeby się takim stać?
– pytaj o informację zwrotną na swój temat
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– gaszenie pożarów za innych
– branie zbyt wiele na siebie
– nie włączanie innych w podejmowanie decyzje – niesamodzielny zespół
Autonomia i niezależność – „Zostaw mi to, a zrobię to dobrze”.
Jeśli ta kotwica jest dla Ciebie dominująca, oznacza to, że prawdopodobnie najbardziej cenisz w pracy swobodę, organizowanie obowiązków i zadań na swój sposób. Nie lubisz, gdy ktoś cię bardzo kontroluje.
Co Cię może frustrować w pracy?
– nadmierna biurokracja i procedury postępowania
– przełożony mocno kontrolujący wyniki i sposoby pracy
– praca, gdzie Twoje wyniki zależą w dużej mierze od innych ludzi i czynników, brak wpływu
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– zdobycie samodzielnego stanowiska
– powiększanie swojej odpowiedzialności
– zdobycie zaufania swojego przełożonego, by dał ci jeszcze więcej samodzielności
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– uwielbianie tylko swoich pomysłów, brak otwarcia na świeże pomysły z zewnątrz („robię tak jak uważam i to jest najlepsze”)
– możesz być postrzegany jako osoba trudno dostosowująca się do innych
Bezpieczeństwo i stabilizacja – „Lubię wiedzieć, co mnie czeka”.
Jeśli najbliżej Ci do tej kotwicy, oznacza to, że ważne jest dla Ciebie poczucie bezpieczeństwa, stabilizacja rozumiana jako przywiązanie do jednej firmy albo stabilność obowiązków. Możesz też cenić przewidywalność swojej pracy (np. „Lubię to, że zawsze mogę wyjść o 16, zamknąć komputer i nie myśleć o pracy w domu”). Jeśli myślisz o awansie to raczej w obrębie tej samej firmy, raczej nie będziesz chciał się często przenosić między działami czy krajami.
Co Cię może frustrować w pracy?
– zbyt szybkie tempo pracy
– dużo zmian, brak przewidywalności
– chaotyczny przełożony lub współpracownicy
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– jasno określić oczekiwania co do stanowiska
– planować swoją pracę
– zostawić trochę miejsca na nieprzewidzialne sytuacje, które się mogą zdarzyć
– balansować znane i nowe zadania by się rozwijać
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– rutyna zbytniej stabilizacji
– możesz być postrzegany jako osoba trudno dostosowująca się do zmian, zadowalająca się tym, jak jest
Kreatywność i przedsiębiorczość – „Jeśli robimy tak samo od lat, to znaczy że robimy to źle”
Osoby z tą kotwicą lubią zauważać problemy i rozwiązywać je, wprowadzać zmiany i innowacje. Są często mobilne i chętne do zmiany ścieżki kariery. Lubią też zmieniać swoje sposoby działania. Mogą być doradcami, albo przedsiębiorcami, ciągle szukają jak robić coś lepiej, podglądają jak działają inni.
Co Cię może frustrować w pracy?
– rutyna
– brak miejsca na kreatywność, możliwości wykazania się
– niekonstruktywna krytyka pomysłów
– powtarzalne sprawy i za dużo procedur
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– przestrzeń do myślenia
– o przedstawianie swoich pomysłów i idei w sposób, który przekona innych
– balansowanie kreatywnych pomysłów z planem ich wprowadzania
– miejsce na ocenę idei i wizji
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– bycie postrzeganym jako osoba, która ma nierealne pomysły
– brak możliwości realizacji pomysłów, jeśli nie stoi za nimi dobry plan
Usługi i poświęcenie dla innych – „Czy to było pomocne?”
Jeśli ta kotwica jest dla Ciebie dominująca, oznacza to, że prawdopodobnie cenisz pracę zgodną ze swoimi wartościami, pomaganie innym, rozwiązywanie problemów, uczenie innych. Możesz być też chętny do włączania się w działania charytatywne. U mnie ta kotwica jest jedną z dwóch kluczowych i przejawia się tym, że lubię widzieć jak moja praca ma wpływ na innych, wnosi w ich pracę coś ważnego. Bez tego usycham.
Co Cię może frustrować w pracy?
– brak informacji zwrotnej
– praca z systemami, dokumentacją, bez kontaktu z ludźmi
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– ustalanie priorytetów – co jest ważne dla Ciebie
– zaakceptowanie, że ludzie mają różne wartości i priorytety (np. sukces, wyniki)
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– robienie za dużo dla innych, przejmowanie się ich problemami
– rozwiązywanie problemów za innych
Wyzwanie – „Nikomu się to nie udało? To coś dla mnie!”
Jeśli ta kotwica jest dla Ciebie dominująca, oznacza to , że fundamentem Twojego działania jest pokonywanie trudności, podejmowanie ryzyka. Możesz cenić pracę, która daje pole do rywalizacji, pokonywania swoich ograniczeń, pracę nad trudnymi zadaniami.
Co Cię może frustrować w pracy?
– brak wyzwań, monotonia
– powtarzalność
– brak możliwości porównania swojej pracy do najlepszych
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– znajdź sobie konkurencję albo konkurenta, nie w sensie szukania wroga, ale ambitnych celów, do których możesz dążyć, np. „zrobię to do końca miesiąca, choć będzie to trudne”
– zadbaj też o odpoczynek po intensywnym okresie pracy
Co ryzykujesz, jeśli przesadzisz z tą kotwicą?
– wypalenie i stres, jeśli wysiłku lub stresujących celów będzie za dużo
– możesz być postrzegany jako osoba bardziej nastawiona na wyniki niż ludzie, osiągająca cele „po trupach”
Styl życia – „Praca to tylko część mojego dnia”
Osoby z mocną kotwicą Styl Życia cenią zbalansowane życie. starają się o zachowanie proporcji i harmonii między różnymi częściami życia, pracą i życiem osobistym. Są gotowe zrezygnować z wyższych dochodów, aby spędzać więcej czasu z bliskimi. Sukces to dla nich coś więcej niż sukces zawodowy, a praca to tylko część życia.
Co Cię może frustrować w pracy?
– pracoholizm innych
– oczekiwania by zostawać w nadgodzinach lub odpowiadać na maile i telefony w weekend
– brak czasu na realizowanie swoich pasji po pracy
O co powinieneś zadbać w swojej pracy?
– zakomunikuj to, co jest dla Ciebie ważne „Będę pracował efektywnie przez 8 godzin a potem chcę spędzić czas z rodziną”, „Zależy mi by wychodzić codziennie przed 16”,
– bądź spójny ze swoimi wartościami, ale i elastyczny w wyjątkowych przypadkach
Co ryzykujesz, jeśli będziesz przywiązany tylko do tej kotwicy?
– stawianie swoich pasji ponad efekty pracy za wszelką cenę, może sprawić, że będziesz postrzegany jako zbyt zrelaksowany i mało zaangażowany
– jeśli nie będziesz dobrze planował, sprawy mogą się wymknąć spod kontroli
Krok 4. Kiedy już wiesz co Cię motywuje, co sprawia, że chcesz działać i zmierzać do przodu, przeczytaj jeszcze raz treść swojej kotwicy zwracając uwagę na trzy kategorię:
Krok 5. Uzupełnij odpowiedzi z w/w kategorii o własne pomysły, obserwacje i spostrzeżenia.
Źródła i literatura:
E.H. Schein Pomoc. Jak ją oferować, dawać i akceptować
Pytania i odpowiedzi: Szukasz porady dotyczącej tego narzędzia? A może chciałbyś zapisać się na sesję coachingową? – napisz:
Michał Okrasa – Coach, Trener, Doradca zawodowy – michal.okrasa@umed.lodz.pl