Jedną z nich jest silne poczucie odrębności i postrzeganie siebie jako osobę, która zdecydowanie odstaje od pewnej społecznej normy.
„Bądź samotnikiem. Daje to czas na zastanowienie i poszukiwanie prawdy” A.Einstein
To silne wewnętrze poczucie bycia innym często towarzyszy innowatorom. Sile poczucie odrębności może ale nie musi przejawiać się poprzez odrzucanie norm i zasad społecznych, niechęcia do nawiązywania kontaktów społecznych czy wręcz życiu w izolacji. Analiza historii pokazuje, że wielu z nich wręcz izolowało się nawet od własnej rodziny i choć kwestią sporną jest czy wynikało to z ich niechęci do społecznych kontaktów czy raczej było efektem ich ciągłej potrzeby naukowego rozwoju jedno jest pewne życie obok innowatora nie należało do najłatwiejszych. Choć innowatorzy nie byli wyzbyci uczuć to jednak odczuwalne było, że to nie rodzina i relacje międzyludzkie stały u nich na pierwszym miejscu. Od tego grona wydawałoby się odstawał Albert Einstein który był uznawany za osobą towarzyską i z poczuciem humoru, jednak zachowywał dystans i on sam zawsze wspominał, że to wewnętrze silne poczucie odrębności zawsze mu towarzyszy. Innowatorzy wydaje się więc że mają słabą potrzebę nawiązywania bardzo bliskich więzi społecznych jednak to poczucie silnej odrębności daje im kolejną cechę jaka jest duża niezależność od zdania, opinii i osądów innych osób.
Innowatorzy opierają swoje działania bowiem na tym co płynie z wewnątrz, na swojej wewnętrznej sile, a nie na tym co z zewnątrz, co płynie od innych. Wewnątrzsterowność chroni innowatorów od wszelkich „ataków” z zewnętrz, co daje im możliwość wznoszenia się coraz wyżej i nie daje możliwości podcinania skrzydeł przez innych ludzi. Dzięki temu cechuje ich ogromna wytrwałość w swoich działaniach i nie poddawanie się nawet w obliczu wielu niepowodzeń.
Co jednak napędza genialne umysły do działania ? Władza, sława, bogactwo ? Żadne z powyższych !! Siłą napędową innowatorów jest ich idealizm i życie z nadrzędnymi wartościami ponad to co materialne, a w zgodzie z tym co metafizyczne, szlachetne i wartościowe.
„Ludzkość (..) z pewnością potrzebuje osób praktycznych, starających się zadbać o swój interes, nie zapominając przy tym najlepiej o interesie ogółu. Ale też potrzebuje marzycieli, dla których bezinteresowne dążenie do celu jest sprawną nadrzędną, nie pozwalającą im poświęcać zbyt dużej części uwagi kwestiom materialnym.” M. Skłodowska-Curie
Posiadanie wzniosłego nadrzędnego celu popycha innowatorów do działania, pozwala im również skupić się na jednym i uniknął rozproszenia, bez reszty poświęcając się wybranej przez siebie kwestii. Ta cecha jest też ich kolejną tarczą ochronna, która chroni i pozwala innowatorom robić swoje nawet w obliczu zmasowanej krytyki z zewnątrz. Innowatorzy idealiści żyją w zgodzie ze swoim nadrzędnym celem.
Jak wspominał sam A. Einstein „Ideałami, które mi przyświecały i stanowiły dla mnie nieustanne źródło radosnej ochoty do życia, były Dobroć, Piękno i Prawda. (..) Banalne cele dążeń ludzkich: posiadanie, powodzenie w oczach bliźnich, zbytek, już od najmłodszych lat darzyłem lekceważeniem.” Innowatorzy jawią się więc nam jako marzyciele, ludzie żyjący w zgodzie ze swoimi ideałami, nadrzędnym celem, napędzani przez swoją niezwykła wewnętrzną energię, która nakręcała ich do działania, których nie interesował świat materialny. Istnieje tu pewien paradoks, innowatorzy w swoich działaniach nie byli kierowani przez materialne korzyści, a przez swoje ideały i to właśnie one przyciągały do nich innych i wielu z nim przyniosło również korzyści finansowe jako skutek uboczny ich działań . Pieniądze w wielu przypadków był narzędziem do realizacji ich celów a nie wartością samą w sobie i przyciągali je z równa wielkością jak je tracili. Ich genialne umysły i niezwykłe odkrycia czy wynalazki przyciągały do siebie nie tylko pieniądze ale i sławę poprzez zapisanie się na kartach historii.
Z pewnością edukacja innowatorów stanowiła jeden z kluczowych elementów rozwoju niezwykłego umysłu.
Kluczem do rozwoju innowatorów stanowiła ich naturalne dążenie do pogłębiania wiedzy, wrodzona ciekawość świata i wychodzenie po za wyuczony schemat myślenia. Okazuje się, że ogromną rolę w kształtowaniu młodego innowatora stanowiła również rodzina. Elementem łączącym innowatorów jest głębokie przekonanie o wartości ciężkiej pracy wpajany im był od najmłodszych lat, co ukształtowało ich późniejszy etos ciężkiej pracy. Badania McClellanda udowodniły, że rodzice osób odnoszących sukcesy wysoko stawiali im poprzeczkę, nie byli jednak przy tym restrykcyjni i autorytarni w wychowaniu. Im wcześniej dzieci uczone były samodzielności, nabywania umiejętności, zachęcane są do stawiania sobie wymagających celów tym większe sukcesy odnosiły w dorosłym życiu. W innowatorach ten silny etos pracy stanowił podstawę ich pracowitości.
Innowatorzy bez reszty poświęcali się swojej pracy, często nawet jeśli odbywało się to kosztem życia rodzinnego a nawet zaniedbywaniem własnych potrzeb fizjologicznych takich jak sen czy odpoczynek. Co więc dostarczało im energii ? Jej źródłem była przyjemność płynąca z samego wykonywania pracy. Uczucie „flow” którego doświadczali zatracając się bez reszty w wykonywanym zadaniu. Praca stanowiła przyjemność samą w sobie.
Życie wielkich innowatorów wydaje się mieć swoje blaski i cienie. Jedno jest pewne innowacyjność to jedna z cech, które znajdują się na liście kompetencji przyszłości. Warto więc rozbudzać w sobie iskrę innowatora.
Na podstawie książki „Genialne umysły” Jak myślą seryjni wynalazcy – Melissa A.Schilling
Bogumiła Pacześ – psycholog, doradca zawodowy
