Podczas rozmowy kwalifikacyjnej pracodawca chce jak najwięcej dowiedzieć się o kandydacie na pracownika. Część pytań, które mogą paść, można przewidzieć i przygotować się do odpowiedzi już wcześniej, przed rozmową. Najczęściej dotyczą one, bowiem naszych kwalifikacji, doświadczenia, motywacji do pracy, ale również sposobów spędzania wolnego czasu, wartości życiowych oraz zainteresowań. Odpowiadając należy dokonać ich selekcji i przedstawić przede wszystkim te, które wiążą się najbardziej z tym stanowiskiem. Dla przykładu wskazane jest aby osoba, która ubiega się o pracę agenta ochrony mienia poinformowała pracodawcę, że ukończyła kurs sztuk walk wschodu, natomiast przyszły technik informatyk nie musi przedstawiać dodatkowych umiejętności dotyczących sztuki walk wschodu, chociażby je posiadał, w jego przypadku ważniejsza może okazać się dobra znajomość języka angielskiego.

Rozmowa kwalifikacyjna zazwyczaj porusza zagadnienia z trzech obszarów: zawodowego, motywacyjnego oraz osobowościowego. Obszar zawodowy tzw. merytoryczny, związany jest ze szczegółami dotyczącymi wiedzy i doświadczenia zawodowego kandydata. Obejmuje również wyjaśnienie wątpliwości powstałych podczas czytania dokumentów. Obszar motywacyjny związany jest z ustaleniem poziomu aspiracji zawodowych kandydata, jego gotowości do uczestniczenia w czymś nowym, otwartości na doskonalenie zawodowe, dyspozycyjności. Obszar osobowościowy wiąże się z oceną predyspozycji psychicznych kandydata. Osoba rekrutująca ma za zadanie stwierdzić, czy kandydat posiada np.: zdolności interpersonalne, analityczne czy jest komunikatywny. Może próbować sprawdzić czy kandydat potrafi pracować w zespole, czy woli pracę samodzielną czy radzi sobie z dużym obciążeniem stresu etc. Oprócz standardowych pytań pracodawca może rosić również o rozwiązanie konkretnych sytuacji problemowych. Pytania problemowe dotyczą zazwyczaj typowych sytuacji związanych ze stanowiskiem pracy. Generalnie nie jest przyjęte, aby pracodawca zadawał pytania dotyczące sfery poglądów politycznych oraz orientacji wyznaniowej kandydata, należące do sfery tzw. „poprawności politycznej”. Jeśli coś takiego ma miejsce, jest to dla kandydata wyraźny sygnał, że sprawa ta może mieć dla pracodawcy kluczowe znaczenie i odpowiedź powinna być bardzo wyważona.

W czasie rozmowy również kandydat na pracownika może zadać przyszłemu pracodawcy pytania. Dotyczą one zazwyczaj pakietu socjalnego czy wysokości wynagrodzenia na stanowisku, o które się ubiega., ale mogą także odnosić się do planów rozwoju firmy i w tym własnych możliwości rozwoju zawodowego. Pytania należy zadawać dyplomatycznie i w odpowiednim momencie.

Odpowiadając na pytania pracodawcy nie należy mówić chaotycznie i bezmyślnie, nad każdym pytaniem należy się chwilkę zastanowić, można zwolnić tempo mówienia, a jeżeli pytanie okaże się trudne lub kłopotliwe, to można przed udzieleniem odpowiedzi wziąć dyskretnie głęboki oddech, chwilę jeszcze pomyśleć i dopiero odpowiedzieć. W rozmowie kwalifikacyjnej należy unikać kłamstwa i krętactwa, roztrząsania własnych wad, dyskredytowania byłych pracodawców, poufałości, lekceważenia rozmówcy, żargonu zawodowego. Bardzo źle postrzegany jest też brak kultury osobistej. W odpowiednich momentach można się uśmiechnąć, przytaknąć, poprosić o możliwość dokładniejszego wyjaśnienia jakiejś kwestii, najważniejsze jest jednak, aby być po prostu sobą nie próbować nikogo „grać”. Po zakończeniu rozmowy należy się uśmiechnąć, podziękować swemu rozmówcy i wyjść.

Typowe negocjacje płacowe dotyczą dużych firm i przebiegają w formie dodatkowej rozmowy. Natomiast w mniejszych firmach rozmowa na temat płac staje się częścią rozmowy kwalifikacyjnej. Dobrze jest, zatem wcześniej, przed pójściem na rozmowę kwalifikacyjną rozeznać się, jakie dochody uzyskują pracownicy zatrudnieniu w firmie na różnych stanowiskach. Przyszły pracodawca może zadać kandydatowi pytanie o oczekiwaną wysokość wynagrodzenia na stanowisku, o które się ubiega, aby nie być zaskoczonym powinniśmy wcześniej rozważyć, jakiej odpowiedzi udzielimy. Jeżeli my będziemy zadawali pracodawcy pytanie dotyczące wysokości wynagrodzenia, ważną sprawą jest, aby padło ono we właściwym momencie, czyli nie za szybko np. zaraz na początku rozmowy i nie za późno, np. gdy pracodawca wstaje, aby się z nami pożegnać.

Kwotę zaproponowaną przez pracodawcę można negocjować, ale zakres tych negocjacji bywa bardzo różny i znów wymaga wyczucia. Niewątpliwie wpływ na wysokość wynagrodzenia może mieć nasze doświadczenie zawodowe, wykształcenie, referencje, ale także sam przebieg rozmowy kwalifikacyjnej. Jeżeli pracodawca zaproponuje nam zbyt niskie wynagrodzenie, a my przystaniemy na te warunki, to może świadczyć o niskiej samoocenie, samoocenie, co za tym idzie o nienajlepszych kwalifikacjach na dane stanowisko. Jeżeli przedstawimy zbyt wysokie oczekiwania pracodawca może uznać, że się przeceniamy i że nasze dokumenty i rozmowa nie potwierdzają tak wysokich oczekiwań.

Jeśli chcesz przeprowadzić symulację rozmowy kwalifikacyjne wystarczy, że wypełnisz formularz zgłoszeniowy https://abk.umed.pl/studenci/doradztwo-zawodowe/.