W coachingu bajki można słuchać, czytać ale też samemu ją opowiadać. Dotyczy ty nie tylko bajek ale przypowieści, przysłów i cytatów. Opowiadając własną bajkę można posługiwać się wcześniej przygotowanymi obrazami lub opowiadać ją w sposób losowy z przypadkowo dobranych ilustracji (np. posługując się przypadkowymi gazetami/pismami).

Czytając lub słuchając przypowieści można otworzyć się na nowe doznania, ale też poznać swój wewnętrzny świat w formie obrazów, smaków, przekonań, wartości, itp. Ludzie lubią słuchać bajki, bo bardzo przyjemnie się kojarzą (często przywołują dzieciństwo i nostalgię), co w efekcie sprzyja uzyskaniu tzw. wglądów (czyli stanów, w których coś odkrywamy, uświadamiamy w sobie lub w sytuacji, która nas dotyczy).

W pracy coachingowej z bajką chodzi o to, żeby nie pozostawać w sferze jedynie logicznej, ale pozwolić sobie na marzenia i pracę z wyobraźnią, która umożliwia spojrzenie na sprawy szerzej i pełniej. Opowiadania i bajki dostarczają psychologicznych drogowskazów pozwalających odnaleźć się w labiryncie, jaki tworzy złożoność współczesnego świata.

Element baśniowy zwykle uwalnia myśli od codziennej rutyny (zwanej też strefą komfortu) i pozwala skierować umysł na nowe tory. Bo czy nie fantastycznie byłoby wziąć do ręki cudowne zwierciadło, z którym można porozmawiać o codziennych problemach i znaleźć najlepsze rozwiązania?

Bajki, baśnie, opowieści są wykorzystywane w coachingu ze względu na metafory, które pozwalają „złapać” oddech, zdystansować się, inaczej spojrzeć na dotychczasowe wybory.

Przykład wykorzystania bajki w coachingu:

„BAJKA O ORLE” (Anthony de Mello)

KROK 1. Zapoznaj się z treścią bajki

Pewien człowiek wybrał się do lasu i znalazł pisklę, które zabrał do domu.

Jako, że żal mu było pisklęcia, które okazało się być młodym orłem, stąd wsadził go do zagrody między kury. Orzeł jadł  kurze jedzenie, grzebał w ziemi, nawet czasem próbował trochę frunąć, jak robiły to kury.

Po 5 latach odwiedził raz tego człowieka pewien leśnik. Gdy szli razem przez dziedziniec, zawołał:
„Ten ptak nie jest kurą, to orzeł! Co on tu robi?”
„Tak, widzisz – powiedział właściciel – to się zgadza. Znalazłem go parę lat temu i mógłby latać w przestworzach, tyle, że wychował się na kurę. On nie jest już przez to orłem, chociaż jego skrzydła mają 3 metry szerokości.”
„Nie, powiedział tamten, on jest orłem, gdyż ma serce orła, które każe mu pofrunąć w górę, w przestrzeń.”
„Nie, nie – powiedział ów człowiek- on stał się kurą i nigdy nie będzie latał jak orzeł.”

Postanowili jednak zrobić próbę. Leśnik wziął orła, uniósł go w górę i powiedział z naciskiem:
„Ty, który jesteś orłem, który należysz do nieba, a nie tylko do tej ziemi, rozwiń swoje skrzydła i pofruń!”
Orzeł siedział na wyciągniętej dłoni i oglądał się. Za sobą zobaczył kury dziobiące ziarna i zeskoczył do nich.
Gospodarz powiedział: „Mówiłem ci, że to już jest kura.”
„Nie, powiedział drugi, on jest orłem. Spróbuję jutro drugi raz.”
Następnego dnia wszedł z orłem na dach domu, uniósł go i zawołał: „Orle, który jesteś królem ptaków, rozpostrzyj swoje skrzydła i pofruń!”
Ale orzeł znów obejrzał się na grzebiące w ziemi kury, zeskoczył do nich i grzebał razem z nimi.
Wtedy tamten człowiek powiedział: „Mówiłem ci, że to jest teraz kura!”
„Nic, powiedział drugi, on jest orłem i ma ciągle jeszcze serce orła. Pozwól mi jeszcze jeden jedyny raz spróbować; jutro zachęcę go do latania.”

Następnego dnia wstał wcześnie rano, wziął orła i wyniósł go z miasta, daleko od domów, do stóp wysokiej góry. Słońce właśnie wschodziło i ozłacało szczyt góry; wszystkie wierzchołki rozpromieniły się radością uroczego poranka.
Leśnik wzniósł orła wysoko i powiedział do niego:
„Orle, ty jesteś orłem, królem ptaków. Ty należysz do nieba, a nie tylko do tej ziemi. Rozwiń swoje skrzydła i pofruń!”
Orzeł rozejrzał się, zadrżał cały, jakby weszło w niego nowe życie – ale nie odfrunął. Wtedy leśnik odwrócił go, aby ten zobaczył inne orły, które właśnie szybowały. I nagle orzeł rozpostarł swoje potężne skrzydła, wzniósł się z okrzykiem orła, frunął wyżej i wyżej i nie powrócił już nigdy. Był orłem, chociaż został wychowany jak kura i oswojony!

A Ty kim jesteś? Jesteś tym, kim chciałeś być?

KROK 2. Odpowiedz (najlepiej pisemnie) na pytania:

• Co czujesz po przeczytaniu tekstu?
• Jaka mądrość płynie dla Ciebie z tej bajki?
• Co chcesz z niej wziąć dla siebie?
• Do jakiej sytuacji ze swojego życia możesz przyrównać tą historię?
• Kim Ty jesteś w swoim życiu? Co wykorzystujesz, a czego nie?
• Jakie masz mocne strony, zasoby?
• Jakie są obszary wymagające pracy?

Oczywiście każda bajka niesie dla danej osoby inny pokład emocji, skojarzeń. Inne są także pytania, które mogą się pojawić w wyniku zapoznania się z bajką. Bajkę często stosuje się w coachingu w trakcie trwania sesji na linii Coach-Klient. Może ona jednak być wykorzystana w pracy „sam na sam”, kiedy to poszukujemy w bajce obszarów analogicznych z naszym życiem i sytuacją nad którą chcemy pracować.

Literatura i źródła:
Anthony De Mello „Przebudzenie”
Anthony De Mello „Śpiew ptaka”
Anthony De Mello „Wezwanie do miłości”
www.coaching4smart.wordpress.com/

Pytania i odpowiedzi: Szukasz porady dotyczącej tego narzędzia – napisz:
Michał Okrasa – Coach, Trener, Doradca zawodowy – michal.okrasa@umed.lodz.pl