Analiza SWOT to skrót od angielskich słów Strengths (silne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (możliwości, okazje), Threats (zagrożenia).

SWOT jest podstawowym narzędziem do tworzenia strategii marketingowej. Dzięki niej możemy rozpoznać mocne i słabe strony naszej firmy, ale również wychwycić szanse i zagrożenia płynące z otoczenia. Pozwala usprawnić działanie przedsiębiorstwa, ale także kreować efektywną strategię, która odróżni firmę od konkurencji.

Metodą tą można swobodnie posługiwać się w coachingu indywidualnym – analizując zasadność wytyczonego celu coachingowego, jak też nasze osobiste zasoby.

Sposób wykonania analizy SWOT:

Krok 1. Wydrukuj szablon lub stwórz własny:

Krok 2. Zajmij się polem Silne strony (Strengths), czyli czynnikami wspierającymi Cię wewnętrznie, te w których jesteś dobry:

• Umiejętności, kompetencje, wiedza (w tym certyfikaty, studia, warsztaty, szkolenia, cechy osobowości, etc.) i doświadczenie, które aktualnie już masz (wypisz wszystko, zarówno te zawodowe, domowe, hobby, jak też pozazawodowe),
• Grupa wsparcia, czyli przyjaciele, rodzina, znajomi, eksperci, czyli osoby z których kontaktów i umiejętności możesz skorzystać (wpisz konkretne imiona i nazwiska lub inicjały),
• Zasoby (wypisz szacunkowe wartości): pieniądze, czas, wpływy, powiązania, zarobki (w skali miesiąca, roku), udziały w spółkach, nieruchomości, ruchomości, kosztowności, udziały w funduszach, spadek (pozycja realna i wymagalna obecnie!), alimenty, datki, prezenty (w tym świąteczne), środki na koncie (nie zadłużenie!) inny majątek, itp.

Krok 3. Zajmij się polem Możliwości/okazję (Opportunities), czyli zewnętrzne czynniki, z których możesz skorzystać:

• Ludzie w zasięgu Twoich możliwości poznania lub uzyskania kontaktu z nimi, w tym poprzez szkolenia, wspólne działania, itp.,
• Możliwości nauczenia się czegoś (darmowe szkolenia, warsztaty, książki, e-booki, itp., jak też dofinansowywane np. przez pracodawcę, czy ze środków UE),
• Ludzie w Twoim środowisku, którzy mogą Cię czegoś nauczyć lub Ci pomóc: współpracownicy, kontrahenci, sąsiedzi, itp.,
• Ogólna sytuacja w gospodarce, trend w branży, spodziewane zmiany,
• Możliwe źródła pozyskania zasobów, majątku, czy środków (środki unijne na działalność, czy np. rozwój i innowacyjność), limity zadłużenia, uzyskania pożyczek, itp.,
• Co jeszcze możesz zrobić lub zaoferować? Czego nikt inny nie robi, czy nie jest w stanie wykonać?,
• Jakie są Twoje unikalne umiejętności, kompetencje, czy wiedza, którą możesz sprzedać, podzielić się lub wyeksponować? Jak to możesz zrobić?

Krok 4. Zajmij się polem Słabe strony (Weaknesses), czyli czynniki ograniczające Cię wewnętrznie:

• Wewnętrzne ograniczenia, w tym także fizycznie, umysłowe, inne (w tym przekonania, wartości, cechy charakteru/osobowości),
• Obszary, w których potrzebujesz więcej doświadczenia, umiejętności i wiedzy,
• Negatywne relacje międzyludzkie, które mogą być przeszkodą lub barierą,
• Czynniki negatywnie wpływające na Twoje zasoby (wypisz szacunkowe wartości): ograniczenia czasowe, wydatki (w skali miesiąca, roku), zadłużenie na kartach kredytowych, kredyty, pożyczki, alimenty, inne zobowiązania, jak dane komuś przyrzeczenie o pomocy finansowej, wydatki na dzieci, itp.

Krok 5. Zajmij się polem Zagrożenia (Threats), czyli czynniki, które mogą na Ciebie wpływać negatywnie:

• Podatki, koncesje, ograniczenia, przepisy, limity, kary, które mogą ograniczać lub ograniczają Twoje działania,
• Wymagania dotyczące Twojej obecnej pracy, jak konieczność uzyskania stosowanych uprawnień, ukończenia szkoleń, czy studiów, itp.,
• Konkurencja na rynku, na którym obecnie pracujesz, bądź zmiany, jakie przewidujesz, że wymuszą na Tobie dostosowanie się,
• Rodzinne zobowiązania o charakterze niematerialnym, jak np. konieczność zajęcie się starszymi rodzicami, czy dziadkami, jak też zobowiązania towarzysko-zawodowe, jak pomoc przy otwieraniu firmy przez znajomego, budowie domu, itp.

Krok 6. Zastanów się nad pytaniami i uzupełnij tabelę:

• Co jeszcze przychodzi Ci do głowy?
• Co jeszcze więcej chcesz uzupełnić?
• Co jeszcze jest ważne? 

Inne warianty metody:

Analiza TOWS jest odwróceniem akronimu SWOT, a w praktyce jest to rozpoczęcie badania od działań wynikających z otoczenia, kończąc na wewnętrznych mocnych i słabych stronach.

Analiza TOWS, jest to metoda analizy służąca do badania otoczenia organizacji oraz analizy jej wnętrz. TOWS tym różni się od analizy SWOT, że dokonujemy zmiany kolejności, tak by położyć nacisk na sekwencję rozwiązywania problemów w procesie tworzenia strategii.

W analizie TOWS zmieniamy formę pytań:

• czy szanse zdynamizują mocne strony?
• czy szanse stłumią słabe strony?
• czy zagrożenia osłabią mocne strony?
• czy zagrożenia nasilą słabe strony?

Analiza TOWS jest oparta na założeniu, że wszystkie czynniki mające wpływ na organizację dzielimy na:

• zewnętrzne w stosunku do nas (lub  organizacji) i mające charakter uwarunkowań wewnętrznych
• wywierające negatywny wpływ na nas (lub organizację) i mające wpływ pozytywny

Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają cztery kategorie czynników:

• Zewnętrzne pozytywne – szanse
• Zewnętrzne negatywne – zagrożenia
• Wewnętrzne pozytywne – mocne strony
• Wewnętrzne negatywne – słabe strony

Pamiętaj, że wystarczy wyznaczyć cel, a następnie rozpisać go metodą SWOT / TOWS aby określić swoje możliwości jego osiągnięcia.

Pytania i odpowiedzi: Szukasz porady dotyczącej tego narzędzia – napisz:
Michał Okrasa – Coach, Trener, Doradca zawodowy – michal.okrasa@umed.lodz.pl